Τα οικονομικά στη γονική άδεια: συμφιλιώνοντας τα παιδιά και τα χρήματα
|
Χρόνος ανάγνωσης: περίπου 4 λεπτά
- Στην Ελλάδα, οι γονείς μπορούν να πάρουν έως και 6 μήνες γονική άδεια.
- Για να στηριχτούν οικονομικά οι οικογένειες αυτή την περίοδο, λαμβάνουν επίδομα μητρότητας για όσο κρατάει η γονική άδεια, από τον φορέα ασφάλισης ή τον ΟΑΕΔ.
- Τα παιδιά κοστίζουν – κατά μέσο όρο, υπολογίζεται ότι οι γονείς ξοδεύουν 180.000 ευρώ για ένα παιδί ωσότου εκείνο να ενηλικιωθεί.
- Οι γονείς μπορούν να ρυθμίσουν τα οικονομικά τους μέσα από ενεργή προνοητικότητα και προγραμματισμό.
Η γέννηση του πρώτου σου παιδιού – ο ενθουσιασμός και η προσδοκία αυξάνονται από μέρα σε μέρα. Αλλά έως τότε, υπάρχουν κάποια πράγματα που πρέπει να φροντίσεις. Σίγουρα θα πρέπει να σκεφτείς το θέμα των χρηματοοικονομικών. Αλλά τι είναι καλύτερο; Για πόσο καιρό μπορείς να πάρεις γονική άδεια από τον εργοδότη σου; Ή μήπως θα πρέπει να εργαστείς με μερική απασχόληση; Εδώ μπορείς να μάθεις τα πάντα σχετικά με τα οικονομικά και το εισόδημα μετά τη γέννα.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον νόμο η άδεια μητρότητας ορίζεται σε 17 εβδομάδες – οκτώ εβδομάδες πριν τον τοκετό και εννέα εβδομάδες μετά τον τοκετό. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι εργαζόμενες λαμβάνουν το επίδομα μητρότητας. Στο τέλος της άδειας μητρότητας και το τέλος της εγκυμοσύνης, ακολουθεί η γονική άδεια.
Τι σημαίνει γονική άδεια;
Με τη γονική άδεια, οι γονείς μπορούν να διακόψουν προσωρινά την εργασία τους. Αυτό τους επιτρέπει να φροντίσουν και να αναθρέψουν το παιδί τους με ηρεμία μετά τη γέννα. Ο κάθε γονιός δικαιούται έως και τέσσερις μήνες γονικής άδειας ανά παιδί, ενώ οι μητέρες μπορούν να λάβουν έως και έξι μήνες άδειας μετά τη γέννα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι γονείς προστατεύονται και δεν μπορούν να απολυθούν από τον εργοδότη τους.
Επίδομα μητρότητας: δικαιώματα και προϋποθέσεις
Αν οι μελλοντικοί γονείς αποφασίσουν να πάρουν γονική άδεια, μπορεί να χάσουν πολύτιμο χρόνο από την εργασιακή τους ζωή, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την παραγωγικότητα και την παροχή σύνταξης. Οι μητέρες επηρεάζονται ιδιαίτερα από αυτό, καθώς μένουν στο σπίτι συχνά λόγω των παιδιών. Το επίδομα μητρότητας έχει σκοπό να αναπληρώσει το χαμένο εισόδημα και να στηρίξει την οικογένεια οικονομικά.
Για την αίτηση λήψης επιδόματος μητρότητας, μια ασφαλισμένη μισθωτή εργαζόμενη χρειάζεται να έχει πραγματοποιήσει 200 τουλάχιστον ημέρες εργασίας κατά τα δύο τελευταία έτη πριν τον τοκετό και να μην εργάζεται κατά το χρόνο της επιδότησης.
Για την αίτηση, χρειάζεται να υποβληθεί ηλεκτρονικά μαζί με κάποια δικαιολογητικά. Για παράδειγμα, θα πρέπει να υποβάλεις:
- Βεβαίωση Πιθανής Ημερομηνίας τοκετού από θεράποντα ιατρό
- Βεβαίωση από τον εργοδότη αποχής από την εργασία
- Ληξιαρχική πράξη γέννησης
Κατά τη διάρκεια της άδειας μητρότητας, πριν και μετά τον τοκετό λαμβάνεις τον μισθό από τον εργοδότη, ενώ για την γονική άδεια λαμβάνεις το επίδομα μητρότητας από τον ΟΑΕΔ, ισότιμο με τον κατώτατο μισθό.
Επιπλέον, οι γονείς δικαιούνται να κάνουν αίτηση για επίδομα παιδιού. Το επίδομα αυτό χορηγείται από το πρώτο παιδί και το συνολικό ποσό καθορίζεται από τον αριθμό των εξαρτώμενων παιδιών και το οικογενειακό εισόδημα. Για να το λάβεις, χρειάζεται η υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης στην ειδική πλατφόρμα. Ουσιαστικά, όλα τα παιδιά έως την ηλικία των 18 δικαιούνται το επίδομα παιδιού – ή και σε μεγαλύτερη ηλικία αν σπουδάζουν στο πανεπιστήμιο.
Η συμβουλή μας: Ψάξε τι ισχύει για την περίπτωσή σου και τι δικαιολογητικά χρειάζονται έγκαιρα πριν τη γέννα – όπως και τις καταληκτικές ημερομηνίες για τους φορείς και τους εργοδότες. Μια λίστα μπορεί να σου φανεί πολύ χρήσιμη και θα γλιτώσεις λίγη από την ενοχλητική χαρτούρα.
Από την εγκυμοσύνη έως την ενηλικίωση – το κόστος ενός παιδιού
Το κόστος για τα παιδιά εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, αλλά υπάρχουν κόστη κατά μέσο όρο που μπορούν να σε καθοδηγήσουν. Σύμφωνα με έρευνες, ένα παιδί έως την ηλικία των 18 ετών κοστίζει 180.000 ευρώ. Τα μηνιαία κόστη αυξάνονται διαρκώς με την ηλικία – με το κόστος να είναι σημαντικά μεγαλύτερο για παιδιά 12-18 ετών.
Για να μπορέσεις να ανταπεξέλθεις σε αυτά τα υψηλά κόστη – ειδικά αν ένας ή και οι δύο γονείς δεν δουλεύουν προσωρινά – είναι σημαντικός ο καλός οικονομικός προγραμματισμός. Είναι καλό να ξεκινήσεις τον προγραμματισμό πριν τη γέννα έτσι ώστε να μπορείς να χαρείς χρόνο με το παιδί σου στο έπακρο.
5 πρακτικές οικονομικές συμβουλές για νέους γονείς
Για να μπορέσεις να βγεις σε γονική άδεια με ηρεμία, είναι σημαντικό να προετοιμαστείς οικονομικά και να βρίσκεσαι σε μια καλή θέση. Έχουμε πέντε συμβουλές για να σε βοηθήσουμε να διαχειριστείς τα οικονομικά σου κατά τη διάρκεια της γονικής άδειας, αλλά και μετά.
- Συζητήστε για τα χρήματα: βάλτε κάτω τα σημαντικά στοιχεία. Πόσα χρήματα βγάζετε τον μήνα και ποια είναι τα πάγια έξοδα που έχετε; Για μια καλύτερη επισκόπηση, είναι κατάλληλο το μοντέλο των τριών λογαριασμών. Ένας κοινός λογαριασμός για το συνολικό εισόδημα και ξεχωριστοί λογαριασμοί για κάθε γονιό.
- Φροντίστε για το συνταξιοδοτικό πρόγραμμα: αν έχετε συνταξιοδοτικό πρόγραμμα, μην το διακόψετε κατά τη διάρκεια της γονικής άδειας. Ειδικά οι γυναίκες μπορούν να συμπληρώσουν για τα χαμένα χρόνια εισφορών.
- Φροντίστε για τα οικονομικά του παιδιού: μπορείτε επίσης να φροντίσετε για το μέλλον του παιδιού με ένα αποταμιευτικό πρόγραμμα. Με μικρές μηνιαίες εισφορές, μπορείτε να αποταμιεύσετε για διάφορα έξοδα του παιδιού όσο μεγαλώνει, όπως εκπαίδευση, μαθήματα οδήγησης, κ.α.
- Αποταμιεύστε αποτελεσματικά στην καθημερινή ζωή: ειδικά για νεαρά παιδιά, αξίζει να βρείτε μεταχειρισμένα ρούχα ή παιχνίδια. Έτσι δεν θα χρειάζεται να αγοράζετε ακριβά αντικείμενα κάθε μερικούς μήνες, αλλά να τα προμηθεύεστε με πιο οικονομικό τρόπο από δεύτερο χέρι.
- Χρησιμοποιήστε ευέλικτους τρόπους εργασίας: Όλο και περισσότεροι εργοδότες προσφέρουν τη δυνατότητα εργασίας από το σπίτι ή ευέλικτο ωράριο που βοηθά στη διαχείριση της δουλειάς και της οικογενειακής ζωής.
Το θέμα των οικονομικών για τους μέλλοντες γονείς δεν είναι πάντα εύκολο, αλλά είναι σημαντικό. Οι διαφορετικές επιλογές επιτρέπουν στους γονείς και στα παιδιά τους να λαμβάνουν οικονομική στήριξη – από την εγκυμοσύνη έως τα 18α γενέθλια. Αλλά ειδικά τα πρώτα χρόνια είναι καίρια. Οι γονείς δικαιούνται επιδόματα μητρότητας ή παιδιού κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και δεν χρειάζεται να χάσουν εντελώς το εισόδημά τους. Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό να έχεις καλό οικονομικό προγραμματισμό (με κάποιο αποταμιευτικό ή συνταξιοδοτικό πρόγραμμα) έτσι ώστε να μην αντιμετωπίσεις δυσκολίες στο μέλλον. Οι εργοδότες μπορούν επίσης να στηρίξουν τους γονείς μέσω μοντέλων ευέλικτης εργασίας και γονικής άδειας, έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να ισορροπούν πιο άνετα μεταξύ εργασίας και οικογενειακής ζωής.
