Φτιάξε ένα πλάνο προϋπολογισμού: Πώς να οργανώνεις τα οικονομικά σου
|
Χρόνος ανάγνωσης: περίπου 5 λεπτά
- Ένα πλάνο προϋπολογισμού σου δίνει μια γενική εικόνα του εισοδήματός σου και των μηνιαίων εξόδων σου. Έτσι, μπορείς να δεις τι κόστη δημιουργούνται και πώς μπορείς να κάνεις οικονομία.
- Μπορείς να φτιάξεις το πλάνο σου στο χαρτί, στον υπολογιστή ή μέσω μιας εφαρμογής. Με ένα ψηφιακό μέσο όπως το Excel, μπορείς συνήθως να έχεις μεγαλύτερη ευελιξία και να επωφεληθείς από αυτόματους υπολογισμούς.
- Καταγράφεις τακτικά το μηνιαίο σου εισόδημα, τα πάγια έξοδα και άλλα κόστη. Στο τέλος μπορείς να αποταμιεύσεις ή να επενδύσεις όσα χρήματα σου μένουν.
- Το πιο σημαντικό πράγμα είναι η συνέπεια! Μερικές εβδομάδες σίγουρα δεν φτάνουν για να αποκτήσεις μια σωστή επισκόπηση. Είναι καλύτερο να δημιουργήσεις μια ρουτίνα με την οποία θα μπορείς να διατηρείς το πλάνο σου μόνιμα.
Η καθημερινή ζωή τρέχει, κι έτσι οι περισσότεροι από μας είμαστε πάντα απασχολημένοι και δεν γνωρίζουμε ακριβώς σε τι κατάσταση είναι τα οικονομικά μας. Ένα πλάνο προϋπολογισμού σε βοηθά να παρακολουθείς το εισόδημα και τα έξοδά σου. Το καλό με αυτό είναι ότι το πλάνο προϋπολογισμού δεν είναι καθόλου δύσκολο να γίνει. Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός στη λογιστική – μόλις κάνεις το πρώτο βήμα, απλά πρέπει να συνεχίσεις να ασχολείσαι.
Πόσο καλά γνωρίζεις τα οικονομικά σου; Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μια χοντρική ιδέα των εξόδων τους, τουλάχιστον όσον αφορά τα πάγια έξοδα όπως ενοίκιο, λογαριασμοί κινητής ή συνδρομή στο γυμναστήριο. Όμως αν σκεφτούμε τα καταναλωτικά έξοδα, αγορές και λοιπά, οι περισσότεροι δεν έχουν εικόνα του τι ξοδεύουν. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι χρήσιμο να κρατάς ένα τακτικό πλάνο προϋπολογισμού όπου θα καταγράφεις όλα τα μηνιαία έξοδα.
Τι είναι το πλάνο προϋπολογισμού;
Το πλάνο προϋπολογισμού είναι μια επισκόπηση εισοδήματος και εξόδων. Καταγράφοντας τα οικονομικά σου για μια μεγαλύτερη χρονική περίοδο, μπορείς να μάθεις πού ξοδεύεις τα πιο πολλά χρήματα, πόσα σου μένουν κάθε μήνα και πώς μπορείς να κάνεις οικονομία.
Κάτι τέτοιο έχει πολλαπλά πλεονεκτήματα: αρχικά, αποκτάς γνώση των οικονομικών σου. Αυτό αυτομάτως θα βελτιώσει την καθημερινή διαχείριση των χρημάτων – και μπορεί να το ξανασκεφτείς πριν κάνεις την επόμενη αυθόρμητη αγορά σου.
Επιπλέον, η οικονομική επισκόπηση σε βοηθά να ανακαλύψεις δυνητικές οικονομίες. Μόλις μάθεις πού και πότε ξοδεύεις τα χρήματά σου, μπορείς να σκεφτείς πώς να μειώσεις τα διάφορα κόστη.
Όλη αυτή η διαδικασία βγάζει νόημα ειδικά αν θέλεις να κάνεις οικονομία για κάτι συγκεκριμένο. Είτε πρόκειται για μια μεγάλη αγορά, το επόμενο ταξίδι σου, ή απλά για να εξασφαλίσεις άνεση στην τρίτη ηλικία: μόνο με το πλάνο προϋπολογισμού θα γνωρίζεις ακριβώς πόσα μπορείς να βάλεις στην άκρη κάθε μήνα. Ανάλογα με τον στόχο που έχεις θέσει, μπορείς να αποταμιεύσεις τα χρήματα ή να τα επενδύσεις με συνετό τρόπο.
Πώς φτιάχνεις ένα πλάνο προϋπολογισμού;
Μπορείς να φτιάξεις το πλάνο σου στο χαρτί, στον υπολογιστή ή μέσω κάποιας εφαρμογής. Το τι θα διαλέξεις εξαρτάται από τις προσωπικές σου προτιμήσεις, αλλά το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.
Αν προτιμάς χαρτί και στυλό, μπορείς να χρησιμοποιήσεις ένα τετράδιο ή σημειωματάριο για να σχεδιάσεις τους οικονομικούς σου πίνακες.
Στον υπολογιστή, είναι καλύτερο να δημιουργήσεις ένα αρχείο Excel με διαφορετικά φύλλα. Το πλεονέκτημα ενός ψηφιακού πίνακα είναι ότι μπορείς να κάνεις υπολογισμούς αυτόματα ή να δημιουργείς διαγράμματα. Σου προσφέρει μεγάλη ευελιξία.
Μπορείς επίσης να βρεις έτοιμα προγράμματα και εφαρμογές στο διαδίκτυο που σου προσφέρουν πολλές αυτόματες λειτουργίες ή που μπορούν να συνδεθούν με κάποιον λογαριασμό. Παρόλα αυτά, δεν είναι όλα τα λογισμικά οικονομικών δωρεάν και τα περισσότερα έχουν διαφημίσεις. Ειδικά οι εφαρμογές για οικονομικά συνήθως χρηματοδοτούνται από διαφημίσεις και αγορές μέσα από την εφαρμογή.
Φτιάξε πλάνο προϋπολογισμού: Δες πώς
Μόλις οργανώσεις αυτά που χρειάζεσαι, μπορείς να ξεκινήσεις. Είναι καλύτερο να συγκεντρώσεις από πριν όλα τα σημαντικά έγγραφα, συμβόλαια, τραπεζικές δηλώσεις και λογαριασμούς.
Συνοψίζοντας, κάνεις τον ακόλουθο, αρκετά απλό υπολογισμό:
Εισόδημα – πάγια κόστη (πάγια κόστη) – μεταβαλλόμενα έξοδα = πλεόνασμα
Τα παρακάτω βήματα είναι απαραίτητα:
- Πρώτα απ’ όλα, σημείωσε το εισόδημά σου. Αυτό είναι συνήθως ο μισθός σου, αλλά πιθανώς και κάποιο κοινωνικό επίδομα, επίδομα τέκνων, ή εισόδημα από τόκους. Σημαντικό: αρχικά θα υπολογίσεις μόνο το τακτικό εισόδημα. Εφάπαξ εισόδημα όπως δώρα Χριστουγέννων ή μπόνους, δώρα σε μετρητά ή παρόμοια, θα υπολογιστούν μία φορά, τον μήνα στον οποίο προκύπτουν.
- Στο επόμενο βήμα, συγκεντρώνεις τα τακτικά σου έξοδα, δηλαδή τα μηνιαία πάγια κόστη. Αυτά συνήθως είναι ενοίκιο, ηλεκτρικό, θέρμανση, τηλέφωνο, ασφάλεια ή συνδρομές. Τα ετήσια ή εξαμηνιαία κόστη μπορούν να υπολογιστούν σε μηνιαία συνεισφορά. Τιπ: Μάθε περισσότερα για τα μηνιαία πάγια κόστη εδώ!
- Από τη διαφορά μεταξύ του σταθερού εισοδήματος (βήμα 1) και των εξόδων (βήμα 2), μπορείς να υπολογίσεις πόσα χρήματα έχεις διαθέσιμα για άλλα έξοδα. Αυτός είναι ο διαθέσιμος προϋπολογισμός σου χωρίς να μπεις σε χρέος.
- Τα μεταβαλλόμενα κόστη σου, δηλαδή όλα τα μεταβαλλόμενα έξοδα, αφαιρούνται από τον προϋπολογισμό σου. Αυτά μπορεί να είναι διαφορετικά κάθε μήνα. Για να έχεις μια ιδέα του πόσο πληρώνεις σε συνδυασμό με τα πάγια κόστη, θα πρέπει να καταγράψεις τα ποσά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Μπορείς να δημιουργήσεις διαφορετικές κατηγορίες, για παράδειγμα τρόφιμα, καλλυντικά, ρούχα, κατοικίδια ή διασκέδαση. Με τη βοήθεια αποδείξεων και τραπεζικών βεβαιώσεων μπορείς να τοποθετήσεις κάθε έξοδο στη σωστή κατηγορία.
- Στο τέλος κάθε μήνα μπορείς να δεις με μια ματιά αν και πόσο από το εισόδημά σου έχει μείνει. Για να το δεις, απλά αφαίρεσε τα μεταβαλλόμενα κόστη που είχες εκείνο τον μήνα από τον διαθέσιμο προϋπολογισμό. Αυτό είναι το πλεόνασμά σου, το οποίο μπορείς να αποταμιεύσεις, να επενδύσεις ή να τροφοδοτήσεις στο συνταξιοδοτικό σου πλάνο. Αν σου μένουν λίγα ή καθόλου χρήματα, ίσως πρέπει να σκεφτείς πώς να κάνεις οικονομία.
- Ιδανικά, θα πρέπει να ελέγχεις τα οικονομικά σου στο τέλος του χρόνου. Υπάρχουν πάντα περίοδοι κατά τις οποίες ξοδεύεις περισσότερα, για παράδειγμα επειδή πλήρωσες για ένα ταξίδι ή έπρεπε να κάνεις μια αγορά. Άλλους μήνες θα σου μένουν χρήματα γιατί ξόδεψες λιγότερα ή γιατί έλαβες μια μπόνους πληρωμή, για παράδειγμα.
Πώς μπορώ να εξοικονομήσω χρήματα;
Αν υπερβείς το όριο κάποιον μήνα επειδή προέκυψε κάποιο μεγάλο έξοδο, αυτό είναι απόλυτα θεμιτό. Όμως, δημιουργείται πρόβλημα αν υπερβαίνεις τον προϋπολογισμό σου τακτικά ή δεν σου μένουν σχεδόν καθόλου χρήματα για να αποταμιεύσεις.
Σε αυτή την περίπτωση, είναι πολύ σημαντικό να δεις πιο προσεκτικά τι ξοδεύεις. Μέσα από τις κατηγορίες που έχεις δημιουργήσει, μπορείς γρήγορα να αναγνωρίσεις πού ξοδεύεις τα περισσότερα και πού υπάρχουν περιττά έξοδα που θα μπορούσες να αποφύγεις.
Υπάρχει δυνατότητα εξοικονόμησης παντού: ίσως πληρώνεις πάρα πολλά για ασφάλεια ή για το συμβόλαιο κινητής τηλεφωνίας που έχεις; Μήπως πληρώνεις συνδρομές που δεν χρησιμοποιείς ή άλλες που θα μπορούσες να ακυρώσεις; Συχνά συμφέρει να αλλάξεις παρόχους, για παράδειγμα τον πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας ή την ασφαλιστική εταιρεία, για να εξοικονομήσεις χρήματα. Ή ξεκάθαρα ξοδεύεις πάρα πολλά σε αγορές και χρειάζεται να ξανασκεφτείς την καταναλωτική σου συμπεριφορά. Μακροπρόθεσμα, η συνετή και συνειδητή κατανάλωση είναι ωφέλιμη όχι μόνο για τον τραπεζικό σου λογαριασμό, αλλά και για τον ίδιο τον εαυτό σου.
Οι καλύτερες συμβουλές και τιπ για το πλάνο προϋπολογισμού
Μόλις ξεκινήσεις, το μόνο που χρειάζεσαι είναι λίγη πειθαρχία για να το συνεχίσεις. Οι παρακάτω συμβουλές και τιπ θα σε βοηθήσουν:
- Δεν χρειάζεται να καταγράφεις αμέσως κάθε μικρό έξοδο. Είναι καλύτερο να συγκεντρώνεις αποδείξεις ή σημειώσεις σε ένα σημείο μέχρι την επόμενη φορά που θα κάνεις καταγραφή των εξόδων.
- Βοηθάει να έχεις συγκεκριμένες ώρες που να φτιάχνεις το πλάνο σου – πάντα το σαββατοκύριακο, κάθε δύο εβδομάδες ή κάθε μήνα. Στην αρχή μπορείς να βάλεις μια υπενθύμιση στο κινητό ή στο ημερολόγιό σου για να μην το ξεχάσεις. Με τον καιρό θα γίνει ρουτίνα και θα το θυμάσαι πιο εύκολα.
- Για να γίνει πιο εύκολη η εξοικονόμηση, μπορείς να δημιουργήσεις διαφορετικούς μεμονωμένους προϋπολογισμούς, για παράδειγμα έναν μηνιαίο προϋπολογισμό μόνο για διασκέδαση ή ψώνια. Όταν θα φτάσεις το ποσό που θα έχεις θέσει, θα ξέρεις ότι δεν θα πρέπει να φας έξω ή να πας για ψώνια για το υπόλοιπο του μήνα. Έτσι, θα έχεις μεγαλύτερο έλεγχο για το πόσο ξοδεύεις και θα εξασφαλίσεις ότι θα σου μείνουν χρήματα για αποταμίευση στο τέλος του μήνα.
- Έχεις κάποιον μεγαλύτερο στόχο για τον οποίο αποταμιεύεις, όπως ένα ταξίδι; Σκέψου πόσα χρήματα χρειάζεσαι και πότε. Στη συνέχεια διαίρεσε το ποσό με τον αριθμό μηνών που σου μένουν μέχρι τότε, για να βρεις πόσα χρήματα χρειάζεται να βάζεις στην άκρη κάθε μήνα. Αν προσθέσεις αυτό το ποσό απευθείας σαν πάγιο στην επισκόπηση, θα δεις αμέσως πόσα χρήματα μπορείς να έχεις για τις άλλες κατηγορίες και πού θα πρέπει να εξοικονομήσεις για να πετύχεις τον στόχο σου.
Ένα πλάνο προϋπολογισμού είναι ο σωστός τρόπος για να οργανώσεις τα οικονομικά σου, να αναγνωρίσεις τους παράγοντες κόστους και να βρεις ευκαιρίες εξοικονόμησης. Φυσικά, μπορείς πάντα να ζητήσεις τη βοήθεια ενός ειδικού για να το πετύχεις.
